Silgi nasıl siler?

Bir kurşun kalemin yazı yazan kısmı kurşun değil grafittir. Grafit ise bir nevi karbon bileşimidir. Yazı yazarken kurşun kalemin kağıt üzerine bıraktığı iz ucundaki karbonun kağıt tarafından aşındırılıp tutulan kısmıdır.

Kağıdın üzerindeki kurşun kalem izlerine mikroskopla bakıldığında 2 ila 10 mikrometre, yani bir saç kılından 6 kez küçük çapta kumlu, köşeli taneciklerden oluştuğu görülür. Kurşun kalem izini oluşturan bu minik grafit noktaları, kağıdın yüzeyinin biraz altında kağıdın lifleri ile iç içe geçmiş durumdadırlar.

Silginin kağıdın liflerine karışmış bu grafit parçacıklarını çekip çıkarması silgi ile kağıt arasındaki sürtünmenin yarattığı bir aşınmadır. Lastik silgi, yumuşaklığı sayesinde kağıt liflerine nüfuz eder, kağıdı aşındırıp çok ince bir tabakasını kaldırırken grafit parçalarını da çekip çıkarır.

Bir kağıttaki yazıyı sildikten sonra, kağıt üzerinde biriken parçacıklara mikroskopla 200 kere büyütülüp bakıldığında, bunların içine grafit konulmuş sigara böreği ruloları halinde olduklarını görürüz. Grafit parçalarının bir kısmı da lastiğin üzerine yapışıp kaldığından silginin kullanılan yerinin rengi de koyulaşır.

Sonuç olarak silgi sadece yumuşak bir lastiktir. Kağıdı olduğu gibi bırakıp sadece yazıları silmez. Ovalama ve aşındırma prensibine göre çalıştığından kağıdın bir tabakasını da yerinden çıkarır. Bu nedenle aynı yere yazılan yazı tekrar tekrar silinemez, birkaç siliş sonunda kağıdın o yerinde bir delik meydana gelir.

Kağıda yazılan yazı hemen anında silgi ile silinirse kolaylıkla çıkar. Eğer aradan bir süre geçmişse ne kadar uğraşılırsa uğraşılsın, ne kadar sert bir silgi kullanılırsa kullanılsın çizgi tam anlamıyla çıkmaz, muhakkak kağıtta iz bırakır. Bunun sebebi kalemdeki grafitin mumlu bir özelliğe sahip olmasıdır.

Yazıyı yazarken bu yumuşak balmumumsu madde de, grafit parçacıkları ile birlikte kağıdın lifleri arasındaki boşluklardan içine nüfuz eder. Zamanla bu mumlu kısım hem sertleşir hem de havanın etkisiyle oksitlenir, grafit parçacıklarının kağıdın bünyesine sıkıca tutunmalarını sağlar. Bu hale gelmiş grafit, kağıdın daha derin tabakalarına indiğinden silgi ile kolayca aşındırılamaz, kağıdın üst tabakaları alınsa dahi yazı tam olarak silinemez.

Kırtasiyecilerde beyazdan turuncuya, yeşilden kırmızıya rengarenk silgiler bulunur. Bu renklendirmenin ana amacı silginin çocuklar için çekiciliğini arttırmaktır. Renklerin bir kısmı üretim aşamasında oluşturulur ve lastiklerin değişik bileşim ve kalitelerini gösterirler ama neticede silgi basit bir lastiktir